كتابچی مطرح كرد؛
سقط سالانه 20 هزار جنین برای یافتن 1000 جنین ناسالم
خاتون یار: به گزارش خاتون یار، معاون برنامه ریزی و پایش ستاد جوانی جمعیت اظهار داشت: در طول یک سال فقط 1000 بچه ناسالم به دنیا می آید ولی برای یافتن آنها 20 هزار نوزاد را طی غربالگری ها از بین می بردیم.
به گزارش خاتون یار به نقل از مهر، نشست بررسی ابعاد قانون پشتیبانی از خانواده و جوانی جمعیت با حضور علی اکبر محزون مدیر کل سابق دفتر جمعیت و سر شماری مرکز آمار ایران و انسیه کتابچی معاون برنامه ریزی پایش و ارزیابی عملکرد دبیرخانه ستاد جوانی جمعیت در خبرگزاری مهر بصورت برخط اجرا شد.
انسیه کتابچی در آغاز گفت و گو درباب لزوم تدوین قانون پشتیبانی از خانواده و جوانی جمعیت اظهار داشت: ما قانون نداشتیم و فقط سیاست داشتیم. اجرای سیاست نیازمند ساختار، بخشنامه، دستورالعمل، اعتبار است و این ها به دست نمی آمد مگر این که در قالب یک قانون مصوب می شد.
وی اضافه کرد: بدین سبب قانون در ذات خود فارغ از این که از چه بخشهایی تشکیل شده است برای ما فرصت بسیار ارزشمندی بود و فضایی که در این چند سال در جامعه به وجود آمده و استقبالی که نسبت به موضوع جمعیت اتفاق افتاده است نشانگر این اتفاق باارزش است.
کتابچی در ادامه قانون پشتیبانی از خانواده و جوانی جمعیت را یک بسته مفصل و کامل دانست و گفت: جمعیت یک مسئله ذوابعاد است و با یک موضوع مقطعی یا راه حل جزئی قابل حل نیست. موضوع جمعیت با سبک زندگی و فرهنگ خانواده های ایرانی، سلامت، مسائل اجتماعی، مسائل تربیتی و مسائل اقتصادی به شدت گره خورده است. بدین سبب قانون اهتمام کرده مسائلی را که سبب کاهش باروری می شود کم کند.
وی ضمن اشاره به بخش های مختلفی که قانون به آن توجه کرده است اظهار داشت: یکی از این بخش ها فرهنگ سازی است. در این جهت برای تمامی نهادها و سازمان های فرهنگی آموزش وپرورش تکالیفی در قانون معین شده است.
کتابچی حوزه سلامت را بخش دیگر قانون عنوان نمود و با تأکید بر این که کنترل جمعیت در سالهای قبل در عرصه سلامت جامعه اتفاق افتاد، بیان کرد: باید در عرصه سلامت تغییرات و اصلاحاتی رخ می داد تا به نفع افزایش باروری و مسئله جمعیت باشد.
وی اضافه کرد: موضوع بعدی مشوق ها در عرصه فرزندآوری است. در تمام دنیا مردم انتظار دارند که وقتی حاکمیت از فرزندآوری حمایت می کند برای خانواده ها مشوق هایی هم قرار دهد. این حمایت ها که شامل مشوق های مالی، اعطای زمین و غیره است بیشتر بجای این که فرد را راضی به فرزندآوری کند، نشان دهنده استقبال جامعه به فرزندآوری است و خودش فرهنگ سازی شمرده می شود.
کتابچی درباب اعطای مشوق ها از طرف دولت در راستای فرزندآوری گفت: در کشورهای توسعه یافته که با کاهش نرخ باروری مواجهند و بسته های تشویقی و سایر تسهیلات تبیین شده قانون گذاری شده و در حال اجراست.
رئیس مرکز پایش و ارزیابی عملکرد ستاد ملی جوانی جمعیت درباب رفع موانع هم بیان کرد: برای بعضی خانواده ها فرزندآوری شیرین هست اما مانع هایی بر سر راه خود می بینند. بطورمثال خانم دانشجو یا شاغل دغدغه های در این خصوص دارد و فرزندآوری را مانعی بر سر راه فعالیت خود می ببند.
وی افزود: در عرصه اجتماعی این مسائل بطورکامل مورد بررسی قرار گرفت و درنهایت یکسری موضوعات زیرساختی مثل رصد و پژوهش در این موضوعات انجام شد. مجموعه همه این ارکان قانون اگر با هم اجرا بشوند می توانند ما را به نتیجه نزدیک کنند.
مهمترین مانع بر سر راه اجرای قانون جوانی جمعیت عدم آگاهی مسئولان است
انسیه کتابچی مهم ترین مانع بر سر راه اجرای این قانون را عدم اطلاع و آگاهی مسئولان مجری دانست و اظهار داشت: هنوز هم بعضاً می بینیم با توجه به این که با وجود این که سیاست ها عوض شده و مقام معظم رهبری بارها تاکید نمودند و این قانون نوشته شد برخی از مسئولین به سبب لمس نکردن موضوع، بحران را احساس نمی نماید. می گویند بله مهمست ولی جزو ۵ یا حداقل ۱۰ اولویت اول من نیست.
وی اضافه کرد: در بحران کرونا کسی که در ستاد کرونا کار می کرد و در رأس امور بود در هفته یک همسایه یا آشنا و اقوام را از دست داده بودن. یا کسی در خانواده مبتلا شده و بحران را لمس کرده بود. اما در بحران جمعیت و فرزندآوری چنین نیست. ما درک نکرده ایم در ۲۰ سال آینده ۳۰ درصد جامعه سالمند ما خواهند بود و اگر الان فرزندآوری به درستی اتفاق بیفتد به ازای همان مقدار هم حداقل جمعیت جوان خواهیم داشت و به این ضرورت هنوز مدیران ما پی نبرده اند.
معاون پایش و برنامه ریزی ستاد ملی جمعیت در ادامه اظهار داشت: وقتی که این مسئله را درک نکرده باشند در تامین اعتبارها، زیرساخت ها و اجرا کوتاهی می کنند و ما هر جا توانستیم مدیران را خوب توجیه بکنیم کار بیشتر جلو رفت. البته مدیران کلان ما در جریان مسأله بودند. اما ساختار اجرائی کشور ساختاری عریض و طویل است و مدیران میانی ما و در حقیقت مدیران پایین دستی ما باید توجیه شوند.
وی در ادامه این مبحث به مسئله اعتبار و هزینه ها اشاره نمود و اظهار داشت: انجام یک کار بزرگ در کشور بدون اعتبار ممکن نیست و کارهای بزرگ نیازمند پول هستند. اما اعتبار موردنیاز برای مسئله جمعیت در سر جای خودش ننشست.
کتابچی همین طور اظهار داشت: مدتی طول کشید تا قانون جوانی جمعیت بتواند اعتبار لازم را برای خود به دست آورد. اواخر اسفند ۱۴۰۲ بود که ما توانستیم اعتبار لازم را دریافت نماییم. این در حالیست که قانون آبان ۱۴۰۰ به دستگاهها ابلاغ گردیده بود ولی تا عید ۱۴۰۳ اعتبار لازم را برای اجرای قانون نداشتیم.
تغییر سبک زندگی و عادت کم فرزندی نیاز به فرهنگ سازی دارد
وی مقاومت و اینرسی که در فرهنگ و سبک زندگی مردم شکل گرفته است را مانع دیگری عنوان نمود و اظهار داشت: تغییر دادن این فرهنگ نیاز به گفتمان سازی بسیار عمیق دارد. وقتی که مسئله کنترل جمعیت عنوان شد مردم به عنوان یک انتخاب با تردید به آن نگاه می کردند و پس از مدتی تبدیل به عادت شد و سپس تبدیل شد به سبک زندگی.
وی اضافه کرد: سبک زندگی یعنی خانواده ها برنامه ای برای بالاتر از ۲ فرزند نداشته و برنامه ها اکثراً بر روی بی فرزندی، تک فرزندی و در نهایت ۲ فرزندی بود. حالا ما باید این برنامه را عوض می کردیم.
کتابچی با اشاره به این که بعضی خانواده ها مانعی برای فرزندآوری ندارند اظهار داشت: اکثراً دارای امکان فرزندآوری از نظر مالی، فرهنگی، تحصیلات و امکان تربیت بالاتر از ۲ فرزند هستند. ولی هیچ گاه به این مسئله فکر نکردند که من می توانم بالاتر از ۲ فرزند داشته باشم. چونکه این سبک زندگی شده است و تغییر نیاز به فرهنگ سازی بسیار عمیق دارد و کار سختی است.
در بخش فرهنگی در عرصه فرزندآوری عقب هستیم
کتابچی درباب علت عدم همراهی و مقاومت مدیران اظهار داشت: مدیران میانی ما هم خودشان از دل همین جامعه اند. فرهنگ سازی و تغییر سبک زندگی برای مدیران هم هست. این ها خودشان هم دارای یک یا در نهایت ۲ فرزند هستند. بطورمثال در وزارت ارتباطات آقای دکتر زارع پور که خودشان چندین فرزند دارند خیلی زود اجرای این قانون را در دستور کار قرار دادند. بحث دورکاری، پشتیبانی از مادران شاغل و غیره خیلی زود در این دستگاه ساری و جاری شد برای اینکه وی کسی بود که این مسئله را درک کرده بود.
وی اضافه کرد: ولی مدیری که خودش یک فرزند دارد یا فرزند ندارد اصلاً درک نمی کند که چرا این مسئله مهمست که ما بخواهیم برایش وقت، انرژی و هزینه صرف نماییم. بطورمثال به بانکها ابلاغ می شود که فلان مبلغ وام باید به این افراد داده شود. این خیلی زود اجرا می شود برای اینکه امر دستوری است و موظف به اجرا هستند ولی در بعضی بخش های دیگر مثل فرهنگ سازی که خیلی مهم تر است ماجرا فرق می کند.
کتابچی در ادامه اظهار داشت: ما نمی توانیم بگوییم آقای کارگردان شما که تا روز گذشته در تمام فیلم هایت ۲ فرزند در یک خانواده نشان می دادی الان فیلم هایی بساز که چند فرزند باشند و شادابی و نشاط وجود داشته باشد و این مسئله را تبلیغ کن. کسی که می خواهد اثر فرهنگی اثرگذار بسازد باید خودش به آن معتقد باشد. بدین سبب در بخش های فرهنگی که وابسته به افراد است عقب هستیم.
اجرای ۳۵ درصدی قانون پشتیبانی از خانواده و جوانی جمعیت
کتابچی در ارتباط با میزان پیشبرد قانون بیان کرد: اگر به نسبت سایر قانون های کشور محاسبه نماییم درباب قانون جوانی جمعیت خیلی خوب کار کردیم. قوانینی داریم که ۱۰ تا ۱۵ سال خاک می خورند و حتی ۵ درصدش هم اجرا نشده اند. ولی با توجه به این که فقط ۳ سال از ابلاغ این قانون می گذرد نزدیک به ۳۰ الی ۳۵ درصد از این قانون اجرا شد.
وی اضافه کرد: اما اگر به نسبت ضرورت مسئله فرزندآوری و اهمیت آن بخواهیم نگاهی بکنیم خیلی عقب هستیم. امیدواریم که بتوانیم در آینده همه قانون را اجرا نماییم و از نتایج آن بهره ببریم چون فرصت مان خیلی محدود است.
کتابچی همین طور اظهار داشت: بیشتر کشورهای توسعه یافته با مسئله پایین آمدن نرخ باروری مواجهند و با بسته های تشویقی و تسهیلات برای حل مسائل منجر به کم فرزندی تمهیداتی در نظر گرفته شده و برای آن قوانینی مصوب شده است.
اجرای دو سوم از مواد قانون نیاز به هزینه و اعتبار جدید ندارد
معاون برنامه ریزی و پایش ستاد ملی جوانی جمعیت درباب اظهاراتی در فضای مجازی بر اساس پر هزینه بودن طرح اظهار داشت: اولاً همه قانون نیازمند اعتبار نیست. ما ۱۷۰ حکم داریم که ۴۵ تای آن نیاز به اعتبار جدید دارند. در بعضی موارد دستگاهها کارشان را انجام می دهند و فقط اولویت یا شکل آنها عوض می شود. یعنی یکسری موارد جزو وظیفه ذاتی دستگاهها است که اولویت هایشان تغییر داده می شود.
وی اضافه کرد: بطورمثال طبق ماده ۱۲ قانون مادری که فرزند دوم به بعدش دنیا می آید امتیاز خودرو دارد. یعنی خودروساز هر زمان خواست به قیمت کارخانه خودرو عرضه کند، باید ۵ تا از ۱۰ تا را بین مادران قرعه کشی کند. بدین سبب مادر مثل همه مردم خودرویی رو بطورمثال ۲۰۰ میلیون ارزان تر می خرد. این ۲۰۰ میلیون سود خودرویی بود که بالاخره به یک نفر در جامعه می رسید ولی حالا امتیازش به دست مادر خواهد رسید.
وی در ادامه اظهار داشت: یا در بحث تسهیلات قرض الحسنه مبلغ بصورت اقساط به شبکه بانکی برمی گردد. این ها همیشه بوده الان اولویتش روی ازدواج و فرزندآوری آمده است. این طور نیست که بگوییم عدد درشتی را دولت جمهوری اسلامی مجبور است تامین کند.
کتابچی درباب هزینه موارد جدید نیز اظهار داشت: ولی یکسری موارد هست که جدید هستند که این ها برای دولت هزینه دارد. وقتی دولت می گوید من هزینه درمان ناباروری را باید برای خانواده رایگان کنم باید پولش را بدهد. ماده ۷۲ قانون مسیرهای جذب این اعتبارات موردنیاز را پیش بینی کرده است. اصلاً اگر محل درآمد و کسب اعتبار مشخص نباشد آن قانون را شورای نگهبان رد می کند. پس در ماده ۷۲ می گوید از محل های مختلف بطورمثال عوارض، جریمه و غیره باید تامین شود. پس بطور کلی این قانون اعتبار لازم دارد ولی دوسوم آن اعتبار لازم ندارد. به این علت تا چند ماه پیش با آنکه اعتباری نداشتیم بسیاری از موارد پیش رفته بود.
وی اضافه کرد: قسمتی از این ها فقط اصلاح رویکرد بود. این که وقتی یک دانشجو مادر شد بتواند ۴ ترم مرخصی بدون احتساب در سنوات تحصیل برود. یا این که خانم دانشجو بتواند به خاطر داشتن بچه زیر سه سال واحدهای نظر و غیر عملی را بصورت مجازی بردارد خرجی نخواهد داشت. این موارد خرجی ندارد و فقط تغییر رویه است.
هزینه های مالی و اجتماعی غربالگری بی مورد / سقط ۲۰ هزار جنین در سال برای یافتن ۱۰۰۰ جنین ناسالم
کتابچی درباب حذف غربالگری و سقط های پزشکی جنین در قانون جوانی جمعیت و افزایش احتمال تولد نوزاد ناسالم اظهار داشت: ماده ۵۳ قانون پشتیبانی از خانواده و جوانی جمعیت بدنبال حذف غربالگری ها نیست بلکه بدنبال استانداردسازی غربالگری ها است. غربالگری در ذات خود به مفهوم یافتن مشکل در جمعیت هدف است. یعنی غربالگری ۳ ماهه اول می آید و بدنبال ناهنجاری ژنتیکی بین مادران حامله می گردد.
وی اضافه کرد: مادرانی که بالای ۴۰ سال هستند یا سابقه بیماری ژنتیکی دارند بیشتر در معرض تولد فرزند دارای ناهنجاری هستند اما این به این معنا نیست که آن خانم ۲۲ ساله نمی تواند فرزند دارای ناهنجاری به دنیا آورد. احتمال آن در یک خانم ۲۲ ساله ۱ در ۳۰۰۰ عدد است در آن خانم ۴۵ ساله ۱ در ۲۰۰ تا است. غربالگری یعنی در آن جامعه هدف که احتمال ریسک بیشتر است بگرد و های ریسک ها را پیدا کن، اما طبق مطالعه ای که به سفارش وزارت بهداشت انجام شده بود ما بالای ۹۵ درصد خانم های حامله را غربالگری می کردیم.
کتابچی با اشاره به این که غربالگری در مرحله اول نتیجه احتمالی دارد و دقیق نیست گفت: بطورمثال نتیجه آزمایش ۱ روی ۳۴۰ می شود یعنی اگر ۳۴۰ نفر شرایط شما را داشته باشند ۳۳۹ تای آنها سالم هستند و یکی از آنها مریض است. حالا اگر کسی این عدد در او کم تر بود خطر در این فرد کمی بیشتر است و نیاز به آزمایش تکمیلی دارد.
وی درباب آثار اجتماعی این کار بیان داشت: آثار اجتماعی این کار این است که به خانم می گفتند ممکنست فرزندت ناهنجاری ژنتیکی داشته باشد، ولی به او نمی گفتند که به احتمال ۹۹.۸ درصد بچه سالم می باشد. این علاوه بر هزینه مالی هزینه روانی ایجاد می کرد.
وی در ادامه اظهار داشت: از ۱ میلیون غربالگری با مثبت کاذبی که برخی از لابراتوار های غیر استاندارد هم داشتند بصورت میانگین در سال به ۱۵۰ هزار نفر می گفتیم شما های ریسک هستی. درحالی که در طول یک سال بدون هیچ غربال گری فقط ۱۰۰۰ بچه با ناهنجاری ژنتیکی به دنیا می آید. یعنی به ۱۴۹ هزار نفر برچسب بی جا می زنیم. از این خانواده ها این ۱۰۰ هزار نفر هزینه های هنگفتی می دادند که بفهمند بچه شان سالم می باشد یا نه. برخی در آن آزمایش تهاجمی آمینوسنتز بچه شان را از دست می دادند. ۲۰ هزار نفر بچه که اکثراً سالم بودند را سقط می کردند در صورتیکه از کل ۱۵۰ هزار مورد در بدترین حالت فقط ۱۰۰۰ کودک ناسالم متولد می شد. بقیه هم که می خواستند به هر قیمتی بچه را نگه دارند تا روز زایمان استرس می کشیدند و عمدتا هم سالم بودند.
کاهش حاملگی پر استرس و پر هزینه با کنترل غربالگری
کتابچی در ادامه اقدامات قانون جوانی جمعیت در ارتباط با غربالگری را تشریح نمود و بیان کرد: قانون گفت لابراتوار و تصویربرداری ها باید استاندارد شود و الزامی برای غربالگری نباشد. پزشک می تواند به کسی که بالای ۴۵ سال است یا در خانواده ناهنجاری ژنتیکی دارد سفارش کند. بهورز و شبکه بهداشت نمی تواند سفارش کند. البته واقعیت این است که عمده پزشکان متخصص به همه زنان حامله سفارش می کنند و پروسه نظارتی نیز وجود ندارد.
وی اضافه کرد: اتفاقی که افتاد این بود که شبکه بهداشت و بهورز اجبارشان برداشته شد. چون کارمند دولت هستند به آنها گفته می شد که جزو وظایف تو نیست. جزو پروتکلهای شبکه بهداشت است که هر خانم حامله بالای ۳۵ سال را به پزشک ارجاع دهد. همین مساله آن ۹۵ درصد را به ۷۱ درصد رساند و به آمار رسمی معلولین ما هیچی اضافه نشد و ۲۵ درصدی که بی خود داشتند فشار فکری، استرس و فشار مالی می کشیدند این فشار از آنها برداشت چه شد.
کتابچی همین طور اظهار داشت: این ۷۱ درصد هنوز زیاد است. یعنی ما نسبت به کشورهای توسعه یافته هم داریم بیشتر غربالگری می نماییم. علاوه بر این لابراتوار های ما هم برای سود بیشتر خود بر انجام این آزمایش تاکید بیشتری می کرد و این کارها شرایط روانی حاملگی را پراسترس و پرهزینه می کرد.
دولت چهاردهم حامی و پشتیبان قانون جوانی جمعیت باشد
کتابچی درباب پیگیری اجرای این قانون در دولت چهاردهم نیز گفت: موضوع جمعیت یک موضوع ملی است و سیاسی و سلیقه ای نیست و طبیعتاً جمعیت به عنوان با اهمیت ترین سرمایه کشور موضوعی است که برای همه دولت ها با همه جهت گیری ها مهم می باشد. دولت آقای پزشکیان هم بطور قطع بر این مساله واقف است و از آن جایی که بحث جمعیت سیاست نظام است حتما آنرا جزو برنامه های خودشان قرار داده اند.
وی اضافه کرد: ستاد ملی جمعیت به عنوان یک ساختار متمرکز که برای پیگیری و اجرای این سیاست بوجود آمد. این مجموعه یک ستاد فراقوه ای است و قوه قضائیه، مجریه، مقننه، نهادها و سازمان های مانند سازمان تبلیغات، نیروهای مسلح و غیره در آن عضوند و رئیسش رییس جمهور است. این ستاد و دبیرخانه اش به عنوان متولی قانون در همه دستگاهها هم قرارگاه های جوانی جمعیت به وجود آورده اند و در هر قرارگاه هم معلوم است چه کسی باید پاسخ گو باشد. قرارگاه به ریاست بالاترین مقام دستگاه، اعضایی دارد و متناسب با وظایفی که آن دستگاه دارد می تواند فعالیت کند.
کتابچی با تأکید بر این که این توقع وجود دارد که دولت آقای پزشکیان هر ۳ ماه یک دفعه ستاد ملی جمعیت را تشکیل دهد گفت: رییس جمهور باید دبیرخانه قوی را بر آن متمرکز کرده و قرارگاه ها را در دستگاهها حفظ کند تا مسئول در هر دستگاه مشخص باشد. دولت باید سایر برنامه های سالیانه اش را متمرکز بر این مساله قرار دهد. یعنی دولت آقای پزشکیان وقتی می خواهد قانون بودجه ۱۴۰۴ را بنویسد واقعاً تکالیف قانون جوانی جمعیت و اعتبار مورد نظر آنرا ببیند و هر جا می خواهد برنامه ریزی بکند روح حاکم بر برنامه های مختلف دولت پشتیبانی از خانواده و فرزندآوری باشد.
وی در آخر اشاره کرد: پشتیبانی از سیاست های قانون جوانی جمعیت توسط شخص رییس جمهور و هیئت دولت دارای اهمیت است. ما بارها در دولت قبل می دیدیم وقتی یک موضوع را خود رییس جمهور در سفرهای استانی یا وزیری در شورای معاونین آن وزارت خانه تاکید می کردند آن موضوع شتاب می گرفت. این حامی و پشتیبان بودن توسط مدیران درجه یک دستگاه های اجرائی ما خیلی باارزش و مهمست و امیدواریم که توسط این دولت هم ادامه دار باشد.
منبع: khatoonyar.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب