در یك پژوهش دانشگاهی بررسی شد
جایگاه مددكاران اجتماعی در گذر از حوادث
به گزارش خاتون یار جوامع انسانی، همواره با بلایای طبیعی گوناگونی نظیر سیل، زلزله و خشكسالی مواجه بوده اند. اما چنین حوادثی سبب نشده است كه انسان ها امید خویش را از دست داده و در مقابل آنها كم بیاورند. بدون شك در چنین، مواجهه ای، نقش مددكاران اجتماعی بسیار پررنگ است.
به گزارش خاتون یار به نقل از ایسنا، بلایای طبیعی بار زیادی بر جمعیت تحمیل می كنند و اغلب باعث مرگ، اختلالات روان شناختی و شكستن ساختارهای اجتماعی و فیزیكی می شوند. در تعریف بحران ناشی از بلایای طبیعی می توان اظهار داشت كه این موضوع، شامل یك اختلال جدی در عملكرد جامعه است كه سبب صدمه گسترده مادی و معنوی به انسان و محیط او می شود؛ بگونه ای كه جامعه با عنایت به منابع موجود توانایی مقابله با آنرا ندارد. شواهد آماری نشان می دهند كه طی دو دهه گذشته، حدود هشتصد میلیون نفر در اثر فاجعه صدمه دیده و سه میلیون نفر هم به علت بلایای طبیعی جان خویش را از دست داده اند.
بر مبنای گفته های محققان و طبق یك تخمین كلی، ایران در بین كشورهای در حال توسعه، در فهرست 10 كشور اول دنیا قرار دارد كه با بلایا مواجهند. همینطور در این حوزه در بین كشورهای آسیایی، ایران رتبه چهارم را پس از كشورهای هند، بنگلادش و چین دارد. چنین حوادث و بلایایی، جامعه را تحت تاثیر قرار داده و عملكرد خانواده را مختل می كنند. خانواده در حوادث طبیعی به علت مشكلات ناشی از مرگ عزیزان و از دست دادن زندگی، دارایی و اندوخته خویش و مواردی مشابه این ها گرفتار صدمه می شود از ســوی دیگر رنج و غم حاصل از فاجعه، بار روانی زیادی را به آن تحمیل می كند و بر این اساس این جا است كه اهمیت مددكاری اجتماعی بعنوان یك راهكار مناسب برای كاستن از فشارهای مربوط به چنین حوادثی مشخص تر می شود.
در این خصوص، محققانی از دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی تهران به انجام مطالعه ای علمی پژوهشی پرداخته اند كه در آن، مددكاری اجتماعی در حوادث طبیعی با تاكید بر یك گزارش موردی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در این تحقیق از مشاركت پسری سه ساله به نام هادی كه یكی از قربانیان زلزله كرمانشاه بوده، استفاده شده است. او پس از زلزله علاوه بر صدمه جسمی و استرس شدید، از والدین خود جدا افتاده بود. مادر در بیمارستان بستری بود و پدر حاضر نبود مسئولیت مراقبت از كودك را به عهده بگیرد.
با عنایت به این مسائل، محققان مداخله مددكاری اجتماعی را با تاكید بر رویكرد مداخله در بحران، تكنیك های كاهش استرس و تكنیكی به نام IDTR برای این كودك اجرا كردند. در IDTR هدف این اســت كــه كودك هرچه سریعتر به خانواده و یا سرپرســتش بپیونــدد.
دستاورد این مداخلات در رابطه با مددكاری اجتماعی برای هادی، وضعیت روحی مناسب و بازپیوند او به خانواده اش بود.
در این رابطه، فهیمه مسلمی، كارشناس مددكاری اجتماعی و محقق دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی تهران و همكارش در این پژوهش می گویند: «هادی، پس از زلزله كرمانشاه در 21 آبان 1396 به یكی از بیمارستان های استان البرز منتقل شده بود. پای وی در زلزله صدمه دیده بود. او از والدین خود جدا شده و همراه وی در بیمارستان یعنی عمویش، مهارت ت مراقبت از كودك را به خوبی نمی دانست. هادی پس از واقعه به شدت مضطرب شــده بود بگونه ای كه اگر مداخله ای صورت نمی گرفت احتمال مبتلا شدن به اختلال اســترس بعد از سانحه وجود داشت».
این محققان می افزایند: «مادر از وضعیت هادی بی خبر بوده و به علت مخدوش بودن روابط والدین، پدر از حضور بر بالین كودك خودداری می كرد. برای كاهش اضطراب هادی، محقق كُرد زبان كه ســابقه كار با كودكان را داشــت، برای وی در نظر گرفته شــد تا در زمان غیاب مادر و بازیافتن آرامش خود، این كودك از مراقبتی مناسب برخوردار باشد. از جانب دیگر پدر هم در مورد مسئولیت خود در مقابل هادی توجیه شد و بدین ترتیب، والدین در كنار كودك حضور بهم رساندند و هادی، سلامت روحی و جسمی خویش را بازیافت».
طبق بیان پژوهشگران، در هنگام بروز حوادث و بلایای طبیعی، كودكان ازجمله گروه های صدمه پذیری هســتند كه صدمات بسیاری را متحمل می شوند. آنها گاهی از خانواده خود جدا مانده و منبع حمایتی خویش را از دست می دهند. از طرفی حوادث فوق، صدمه روحی شدیدی را بر آنها تحمیل می كند. مددكاران اجتماعی باید در چنین شرایطی با تاكید بر رویكرد مداخله در بحران در سریع ترین زمان، بهترین و مناسب ترین مداخله را انتخاب و اجرا كنند.
بااین حال، مسلمی و همكارش در مقاله علمی پژوهشی برگرفته از مطالعه خود كه در فصل نامه «مددكاری اجتماعی» انتشار یافته است، اعلام نموده اند: «نكته حائز اهمیت دیگر، آن است كه مددكاران اجتماعی هنگام مداخله در بحران بایستی از دانش و تجربه كافی برخوردار بوده و از سرپرســتی حرفه ای بهره ببرند، چونكه در غیر این صورت می توانند صدمه های جبران ناپذیری را بــه مراجعان وارد كننــد».
این یافته های پژوهشی، بار دیگر بر اهمیت و جایگاه مددكاران اجتماعی در سروسامان دادن به وضعیت جسمی و روحی آحاد مردم جامعه تاكید دارند.
منبع: خاتون یار
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب